Sałatka warzywna - obowiązkowa na wielkanocnym stole

 

Nie wyobrażam sobie wielkanocnego śniadania bez sałatki. Klasycznej sałatki warzywnej nie mogło zabraknąć podczas najważniejszych rodzinnych spotkań. To jeden ze smaków dzieciństwa, choć nie jestem pewna czy jako dziecko lubiłam ją tak bardzo jak dzisiaj? Kojarzy mi się z domem, z mamą, z babcią i ciocią. To potrawa świąteczna, imieninowa (tak, imieniny to dawny zwyczaj, który niestety zanika), podawana też podczas przyjęć komunijnych (pamiętacie, że kiedyś organizowano je w domach).

https://pixabay.com/

Dość pracochłonna i wymagająca precyzji. Tak, wszystko kroimy ręcznie, im drobniej i dokładniej tym lepiej. Sałatka wychodzi najlepiej, kiedy się ją przygotowuje wspólnie. W moim rodzinnym domu mamy taki rytuał, siadamy przy kuchennym stole z mamą albo siostrami, każda z nas ma swój produkt do krojenia. Siedzimy, rozmawiamy, a warzywa jakby się same kroiły. Kiedy składniki trafią do miski mama zabiera się za doprawianie. To prawdziwy rytuał. Potem trzeba poczekać, żeby sałatka się “przegryzła” i to już jest prawdziwe wyzwanie, ale cierpliwość popłaca. Nikt nie robi takiej sałatki jak my!

Czego potrzebujemy, by taką sałatkę przygotować:

• ziemniaki (koniecznie ugotowane w mundurkach)

• warzywa z rosołu (marchew, pietruszka, seler)

• jabłko

• por

• ogórek kiszony

• groszek konserwowy

• gotowane jajka

• olej, musztarda, sól, pieprz, majonez

Przygotowanie sałatki zaczyna się w momencie nastawienia rosołu. To właśnie w rosole gotuje się warzywa. Włoszczyzna ugotowana w taki sposób ma zdecydowanie lepszy smak niż warzywa z wody. Pamiętajmy, że tłuszcz jest nośnikiem smaku, jemu zawdzięczamy wszystko! Wegetarianie mają opcję ugotowania warzyw w wywarze z masłem, najwspanialszym nośnikiem smaku, który króluje choćby w kuchni francuskiej.

https://pixabay.com/

Biorąc marchewkę do sałatki część zostaw do jej udekorowania. Dekorowanie sałatki to oddzielna dyscyplina w sztuce kulinarnej, w której ja jednak nie zajęłabym z pewnością wysokiej lokaty. Świetne są w tym moje siostry i siostra mojej mamy. I chwał im za to!

Warzywa kroimy w kolejności podanej wyżej: najpierw pod nóż idą ziemniaki, potem marchew, pietruszka i seler, jabłko, por, ogórek i groszek. Dodajemy trochę oleju i mieszamy, żeby się składniki, zwłaszcza ziemniaki nie posklejały. Solimy i dodajemy pieprzu do smaku. Do oleju możemy dodać musztardy, to dodatkowa przyprawa, dzięki której sałatka będzie bardziej wyrazista. Krojąc por starajmy się by zrobić to jak najdrobniej. Kluczowe są jego niewyczuwalne w strukturze, ale podbijające smak kawałki. Pokrojone jajka dodajemy na koniec i delikatnie mieszamy wszystko dodając majonezu. Wiadomo, że majonez jest w sałatce warzywnej bardzo ważny. Nasze prababki robiły majonez samodzielnie, my mamy na półkach od koloru do wyboru. Każdy ma swój ulubiony.

W moim domu jemy sałatkę warzywną - bezmięsną. Pamiętam z dzieciństwa, że czasem dodawano do niej kiełbasy, a nawet śledzia. Z pewnością też macie podobne doświadczenia. Ciekawa jestem co najdziwniejszego, a co najsmaczniejszego jest waszym zdaniem w takiej tradycyjnej świątecznej propozycji. A może macie jakieś sprawdzone wariacje na jej temat? Podzielcie się w komentarzu pod postem, albo na fejsbookowym profilu.

Nie byłabym sobą, gdybym nie przygotowała dla Was kilku starych przepisów na sałatki. Oj tak, niektóre, jak zwykle zaskakują. Może coś Wam przypadnie do gustu i spróbujecie wykonać we własnej kuchni?

Sałata z pozostałych jarzyn rosołowych

3/4 kg ziemniaków, 1 ogórek, 1 cebula, zaprawa z oliwy i cytryny.

Gdy rosół ugotowany, wybrać wszystkie jarzynki, pokrajać w makaron, jak również kilka ziemniaków i kwaśny ogórek, wymieszać z zaprawą z oliwy i cytryny, posypać po wierzchu usiekaną cebulą, można też pieprzem, kto lubi. Nagotowane mięsnym smakiem jarzyny są bardzo dobre na sałatę, dodać do nich, co jest w domu pod ręką; pokrajanego mięsa kawałek, dodać kwaśnej kapusty, aby ilościowo było więcej, przyprawić jakąkolwiek zaprawą. Jest to danie n a przekąskę lub do mięsa.

Maria Disslowa, Jak gotować. Praktyczny podręcznik kucharstwa, Poznań 1938.

Sałata z korzonków

Zgotowane sztuki salerów, cykoryi, skorzonery, kartofli i kawałek szynki pokraj cienko w listeczki, ułóż pięknie na talerz, obłóż maleńkiemi w occie miękko ugotowanemi cebulami, sardelami, i twardemi w listki pokrajanemi jajami polej octem i oliwą, posyp pieprzem i solą, i daj na stół.

Książka kucharska dla użytku w domach miejskich i pańskich, Lwów 1835